आमा बन्नु हरेक महिलाको सपना हुन्छ। गर्भधारण पछिको अनुभव कुनै पनि महिलाको जीवनको सबैभन्दा राम्रो अनुभव हो।
गर्भावस्थाको नौ महिनामा हरेक दिन नयाँ परिवर्तन हुन्छ। उसले लगाउने लुगा देखि लिएर खानपान उठ्ने र बस्ने सबै कुरा परिवर्तन हुन्छ। सबै चीजहरू खान मन लाग्न थाल्छ जुन उसले पहिले कहिल्यै नखाएको हुन सक्छ। मध्यरात होस् वा बिहान जुन समयमा वस्तुको माग गरिएको थियो, त्यो वस्तु त्यही समयमा उपस्थित हुनुपर्छ।
यो किन हुन्छरु के संसारभरका महिलाहरू गर्भावस्थाको समयमा यो चरणबाट गुज्रन्छन्र ।
गर्भावस्थामा जे भए पनि लामो असहज प्रक्रिया हो। यस्तो अवस्थामा जे मन लाग्यो खाएमा मनलाई शान्ति मिल्छ भने समस्या हुँदैन ।
अनुसन्धानले देखाउँछ कि गर्भावस्थाको समय संस्कृति अनुसार फरक हुन्छ। जापानमा गर्भवती महिलाहरू भातको बढी चाहना गर्छन्। भारतमा, गर्भवती महिलाहरूले प्रायः अमिलो खानाको माग गर्छन्।
जुन देशमा खानपिनको चलन छ, तिर्खा पनि त्यही कुराको छ । उदाहरणका लागि, जसले पानी पुरी खाएको छैन, उसलाई पानी पुरी खाने तीव्र इच्छा कहिल्यै हुँदैन।
विज्ञहरू भन्छन् धेरै मन लाग्दा शरीरलाई खानाबाट आवश्यक पोषक तत्व प्राप्त हुँदैन। बरु अनावश्यक तौल बढ्छ र धेरै प्रकारका समस्याहरू निम्त्याउँछ।
अनुसन्धानका अनुसार केही महिलाहरू महिनावारी सुरु हुनुभन्दा एक हप्ता अघि चकलेट खान थाल्छन्। अब चकलेट खाने इच्छा भएमा महिनावारी हुनुअघि कुनै पनि प्रकारको पोषणको कमी पूरा हुन्छ कि भनेर जान्न खोजिएको छ । वा हर्मोनको कारणले मात्र दिमाग यस्तो हुन्छ।
एक प्रयोगको क्रममा एक मनोवैज्ञानिकले एक महिलालाई चकलेट खान भने। अर्को पटक ती महिला चकलेटको लागि तृष्णा गर्न थालिन्। अर्कोतर्फ, उनलाई सेतो चकलेट खान दिइयो, जुन खाएपछि उनको चकलेट खाने रहर हट्यो ।
यसबाट स्पष्ट हुन्छ कि डार्क चकलेटमा समावेश कोकोआले चकलेटको लालसा बढाउँछ। शरीरमा त्यस्तो कुनै पोषक तत्व छैन, जसको कमीलाई पूर्ति गर्न शरीरले माग गर्छ। अनुसन्धानले चकलेट र हर्मोनबीच कुनै सम्बन्ध पनि पत्ता लगाएको छैन।
यो प्रमाणित भएको छ कि अचानक केहि खाने को लागी एक विशुद्ध मनोवैज्ञानिक र सांस्कृतिक प्रक्रिया हो। सुरुवात क्रमशः हुन्छ । त्यसपछि यो लालसा बन्छ। केही खाएजस्तो लाग्नु सामान्य कुरा हो । र यसलाई नियन्त्रण गर्न पनि अलि गाह्रो छ। यदि हामीले आफ्नो हृदयलाई यो र त्यस्ता खानेकुरा खानु हाम्रो स्वास्थ्यको लागि राम्रो छैन भनी विश्वास दिलायौँ भने, हामी आफैलाई पनि रोक्न सक्छौं। त्यतिबेला पनि अप्ठ्यारो परेमा यति मात्र खानुस् कि उसको तीव्र इच्छा शान्त होस्।
कुनै चीजको लागि चाहना बढाउनु भनेको बुझाइको परिवर्तन मात्र हो। गर्भावस्थामा विभिन्न खानेकुरा खाने इच्छा हुने जनविश्वास रहेको छ । त्यसैले सबै प्रकारका खानेकुरा खान पाउनुलाई महिला आफ्नो अधिकार मान्न थाल्छन् । भारतमा गर्भावस्थामा अमिलो खाना सामान्य मानिन्छ। जबकि सबै महिलामा यस्तो हुँदैन । यदि डाक्टरहरूले त्यसो गर्न अस्वीकार गरे भने महिलाहरूले पनि आफूलाई रोक्छन्।
विज्ञहरू भन्छन् कि गर्भावस्थामा महिलाहरू प्रायः डिमान्डिङ हुन्छन्। उनीहरुलाई श्रीमान् र परिवारबाट पनि पूर्ण सहयोग प्राप्त हुन्छ । जब परिवार र श्रीमानले ती महिलाको इच्छा पूरा गर्छन्, तब मनलाई सन्तुष्टि मिल्छ कि परिवारमा उनको हेरचाह गर्ने व्यक्तिहरू छन्।
गर्भावस्थामा अनौठा चीजहरू खाने इच्छा मनोवैज्ञानिक मात्र हो, अरू केही होइन। यो समयमा यस्ता चीजहरू खानु महत्वपूर्ण छ। जुन आमा र बच्चा दुवैको लागि फाइदाजनक हुन्छ।
बीबीसी हिन्दी
