आजकल साना बच्चाहरूका लागि प्रयोग गरिने डाइपर धेरै अभिभावकका लागि एक सुविधा बनेको छ। यसको सहयोगमा, अभिभावकहरू आफ्ना बच्चालाई कतै बाहिर लैजाँदा पिसाब वा दिसा गरेर लुगा फोहोर हुने वा सरसफाइका लागि शौचालय खोज्नुपर्ने चिन्ताबाट मुक्त हुन्छन्।

यसै कारण, धेरै अभिभावकले आफ्ना बच्चालाई ३-४ वर्ष वा सोभन्दा बढी उमेरसम्म पनि डाइपर लगाइदिन्छन्। तर के तपाईँलाई थाहा छ, बच्चालाई कति उमेरसम्म डाइपर लगाउनु उचित हुन्छ?

विश्वका धेरै भागहरूमा कुनै पनि दबाबबिना बच्चालाई सानै उमेरदेखि नै शौचालय प्रयोग गर्न सिकाउने प्रचलन रहेको छ। बच्चालाई समयमै पिसाब फेराउने र बारम्बार अभ्यास गराउँदा यहाँका बच्चाहरूले डाइपरको प्रयोग नै गर्दैनन्।

यसले साना बच्चाहरूको स्वास्थ्यमा ठुलो फाइदा पुर्‍याउँछ। उनीहरू फंगल सङ्क्रमण (fungal infection) र पिसाब नलीको सङ्क्रमण (urinary tract infection) बाट बच्न सक्छन्। यसका साथै, यसले प्रत्येक महिना डाइपरमा खर्च हुने पैसा पनि बचत गर्छ।

• कुन उमेरमा डाइपर लगाउन छोड्ने ?

धेरै विज्ञहरूले १८ देखि २४ महिनाको उमेरमा बच्चाहरूलाई दिसा-पिसाबबारे सिकाउन सुरु गर्न सिफारिस गर्छन्। यो उमेरमा बच्चाहरूले कुरा बुझ्न थाल्छन्।

यो त्यस्तो उमेर हो जब बच्चाहरू रातभर पिसाब कम फेर्छन् र दिउँसो धेरै पिसाब गर्छन्। यस्तो अवस्थामा, जब तपाईँको बच्चालाई शौचालयको बानी पर्न थाल्छ, तपाईंले उसलाई राति डाइपर लगाउन बन्द गर्न सक्नुहुन्छ।

यसको विपरीत, धेरै अभिभावकहरू आफ्ना बच्चालाई ३ वर्षको उमेरसम्म पनि डाइपर लगाइरहन्छन्, र बच्चाले डाइपरमै दिसा-पिसाब गर्छन्। यो उमेरसम्म बच्चाहरूले दिसा-पिसाब लागेको बारेमा राम्ररी बताउन सक्दैनन्।

त्यसपछि, ३-४ वर्षको उमेरमा मात्र उनीहरूलाई डाइपर लगाउन छोडिन्छ। तर, गाइडलाइनका अनुसार यस्तो बानीका धेरै बेफाइदाहरू छन्। त्यसैले, यो उमेरसम्म डाइपरको बानी बन्द गरिसक्नुपर्छ।

गाइडलाइनअनुसार, बच्चालाई सुरुदेखि नै शौचालय प्रयोग गर्न तालिम दिनु राम्रो हुन्छ। धेरै आवश्यक परेको बेला मात्र डाइपरको प्रयोग गर्नुहोस्, र यदि प्रयोग गरिहाले पनि बच्चा १.५ देखि २ वर्षको उमेर पुग्दासम्म डाइपर लगाउन बन्द गर्नुपर्छ।  यसले बच्चाको स्वास्थ्यको रक्षा गर्नुका साथै तपाईँको पैसा पनि बचाउँछ।